Dagelijkse bezigheden in de kliniek

Op aanraden van mijn lieve vriend Giel en zijn beste maatje Niels heb ik hier een leuk overzicht van mijn dagelijkse werkzaamheden in de kliniek!

Om 8 uur gaat officieel de kliniek open maar omdat het de Gambia maybe time is is het 9 uur dat we starten! Het drukste is het tussen 9-11:30 uur en 19-22 uur. In de tussentijd is het te warm en liggen we onder de mangoboom.
Tijdens het denken over wat ik precies ga zeggen over de dagelijkse bezigheden kwam ik er achter dat je de patiënten in 5 verschillende categorieën kan onderverdelen.
1 moeder met kind
2 de vrouw
3 running away from classis kinderen
4 de zwangere vrouw
5 dressing

Categorie 1: de moeder met kind
Vaak is het kind ziek en komen ze met de volgende klachten binnen: koorst, hoofdpijn, braken, diarree, hoesten of/en buikpijn. De onderzoeken die we eigenlijk altijd uitvoeren bij kinderen is de RDT test (malariatest), naar de longen luisteren, de buik voelen en in de keel en oren kijken. Wanneer we weten wat het is schrijven we de juiste medicatie voor. Vaak is de diagnose geen malaria wat het is nog niet het seizoen ervoor. Vaak is het een longontsteking, ontsteking van de keel of oren of gewoon de griep. Wanneer het een keel of oorontsteking is geven we vaak prociane penicillin injecties IM om de 6 uur voor 48 uur en wanneer het een longontsteking is (die vaak al in een ver stadium is) geven we vaak IM of IV ampicillin door een infuus iedere 6 uur gedurende 76 uur. Ook geven we de kinderen vaak standaard Multi vitamines, vit B complex en paracetamol mee voor 7 dagen. Wanneer een kind veel braakt en diarree heeft schrijven we ook altijd O.R.S. voor om dehydratie te voorkomen.

Categorie 2: de vrouw
Vaak komen deze vrouwen binnen met klachten als vermoeidheid, hoofdpijn, duizeligheid, niet kunnen slapen, braken of buikpijn. Als onderzoek checken we altijd de bloeddruk, HB, urine op infectie en HCG(zwangerschapstest).
De meeste vrouwen zijn gewoon zwanger (zie categorie 4) of hebben een urineweg infectie. Urineweg infectie komt erg veel voor hier door slechte hygiene en het niet dragen van onderbroeken. Wij geven bij urineweg injectie altijd ciprofloxacin en metronidazole voor 5 dagen. Wij geven hierbij ook altijd Multi vitamines en paracetamol. Wat ook wel voorkomt is dat zwangere vrouwen een urineweginfectie hebben dat geven wij altijd amoxicillin voor 5 dagen ipv cipro en metronidazole.
Wat ook veel voorkomt is een te lage bloeddruk en een te laag HB bij vrouwen. Dit komt door te weinig drinken en een te kort aan vitamines. Wij adviseren deze vrouwen minstens 3 liter water te drinken en geven Multi vitamines en ijzertabletten meer voor 1 week. Deze vrouwen moeten na 1 week weer terug komen om te kijken hoe de HB en bloeddruk dan is. Vaak zijn deze beiden goed.
Wat we ook zien is dat sommige van deze (vaak jonge) vrouwen een te hoge bloeddruk hebben. Helaas duidt dit vaak op stress en ongelukkigheid. Deze vrouwen leven onder druk van de man en hebben geen eigen stem of zeggenschap over hun lichaam. Bijna altijd is bij deze categorie vrouw de man aanwezig om het woord te voeren voor de vrouw. Hoe vaak je het ook probeert om de vrouw te laten spreken werkt het niet want de man spreekt er gewoon over heen. Het heeft geen enkele zin om met dit soort egoïstische, zelfingenomen macho’s te discussiëren want dat is echt verspeelde energie.
Wat ik wel doe is tegen haar praten en haar aankijken als de man praat en proberen haar vragen te stellen die helaas de man dan weer beantwoord. Maar het hele consult praat en kijk ik naar en met de vrouw! Ik leg haar wel gewoon uit waar de man bij is dat ze stress heeft en dat ze volledige rust nodig heeft. Voor deze categorie geven we alleen maar een rustgevend middel mee. Het is niet nodig om wat te geven voor de hoge bloeddruk want die word veroorzaakt door mentale problemen niet lichamelijk dus zal het geen effect hebben.

Categorie 3: running away from classis
Omdat in het verleden veel kinderen bijna half dood waren voor ze door hun ouders naar een ziekenhuis werden gebracht zijn er 3 scholen aangesloten bij de kliniek van Fatou voor gratis consult en behandeling. Hier word op het moment dankbaar gebruik van de maakt door de kinderen om van lessen de spijbelen. Vaak komen deze kinderen met een hele groep waarvan er maar een kind een klacht heeft. Vaak is dit hoofdpijn . Wij geven ze vaak alleen paracetamol mee en zeggen ze dat ze onmiddellijk weer naar school moeten. Wij zeggen dan ook altijd running away from classis wanneer we weer een hele schoolklas zien aankomen.
Nou moeten we wel waakzaam zijn want vorige week kwamen er vijf jongens aan waarvan er een echt heel erg ziek was en naar de RDT test bleek deze malaria te hebben. Deze jongen heeft 3 dagen voor behandeling bij ons gelegen en heeft het overleefd dankzij de gratis behandeling.

Categorie 4: zwangere vrouwen
Deze vrouwen komen elke maand op controle bij ons. Tijdens dit consult checken we de bloeddruk, gewicht, oedeemvorming, HB en urine. Ook controleren we de buik van de vrouw op hoeveel weken ze is, hoe de baby ligt en hoe de buik voelt. De vrouw krijgt elke keer weer voor een maand ijzertabletten mee die ze dagelijks moet slikken. Wanneer de bloeddruk te hoog is krijgt ze speciaal voor zwangere vrouwen bloeddruk verlagende medicatie mee en adviseren we complete rust. Voor de misselijkheid in de eerste maanden geven ze vaak medicatie tegen braken die ook weer speciaal voor zwangere vrouwen zijn.
Alle gegevens worden bijgehouden op een kaart. Op deze kaart staan alle gegevens van de vrouw waaronder hoeveelste kind het is, medische geschiedenis, persoonlijke gegevens en de controles van iedere maand. Ook word op deze kaart de bevallingsgegevens geschreven waaronder de bloeddruk, bloedverlies, gewicht van de baby, apgar score, status van de baby, wat voor een bevalling het was, tijd van geboorte, plaats van geboorte, of er complicaties tijdens of na de bevalling zijn bij de moeder of/en baby en wie de bevalling heeft begeleid. Ook worden deze gegevens geschreven in een national delivery register.

Categorie 5 dressing
Ook hebben wij dagelijks vaste patiënten die komen voor wondverzorging. Ik zal een paar voorbeelden geven van deze categorie.
Een jongen van 8 heeft vorige week blokken beton op zijn benen laten vallen met als gevolg aan de li been een gebroken spaakbeen en aan de re been een lelijke vleeswond op de rug van de voet. Het vel was er totaal af en je zag de oppervlakkige aderen liggen op de wond. Je kunt je voorstellen wat een pijn deze jongen heeft/had en hij was dan ook bijna in complete shock toestand toen hij hevig bloedden naar onze kliniek werd gebracht. Fatou en ik wisten dat we hier niks konden doen en hebben hem met de ambu naar het ziekenhuis vervoerd. Tijdens het rijden hebben we hem een infuus gegeven en hem wat gegeven tegen de extreme pijn. Na 5 dagen in het ziekenhuis gelegen te hebben kwam hij weer terug voor het dagelijks verbinden van de wond. Zijn linkerbeen zit in het gips en de wond heeft huidtransplantatie gekregen. De wond dit er goed uit maar het heeft veel tijd nodig om te genezen. De jongen word door mijn broer iedere dag hier heen gedragen voor het schoonmaken en verbinden van de wond. Het is iedere dag een martelgang voor ons maar ook zeker voor de jongen met de wond want we hoeven er alleen maar naar de kijken en hij schreeuwt het al uit van de pijn.

Een ander voorbeeld is vrij triest. Een man van 30 die de nacht voor zijn huwelijk een auto ongeluk heeft gehad met als gevolg een complete dwarslaesie vanaf zijn middenrif. Hierdoor zit hij nu in een rolstoel en is hij compleet incontinent. Gelukkig heeft hij een ijzersterke zus naast hem staan die hem 24/7 verzorgt en helpt, echt een heldin want dat zie je zelden in een land als Gambia!
Deze man kwam in eerste instanties alleen maar voor een nieuwe katheter. Even voor alle verpleegkundige en verzorgende onder ons deze krijgt hij al 4 jaar op de natuurlijke manier!!! In andere landen heeft deze man allang een sp-katheter gekregen maar dit is Gambia. Doordat het al zoveel jaar op de natuurlijke weg werd ingebracht is de boel kapot van binnen en lukte het ons niet om hem te katheteriseren. Wij verwezen hem door naar het ziekenhuis in Banjul voor een eventuele sp-katheter, nou mooi niet. De volgende dag kwam hij weer terug met het verhaal dat de dokter het niet nodig vond om die sp te plaatsen want hij heeft nog geen blaasretentie want de urine loopt nog gewoon via de normale weg, hij heeft er alleen geen controle over! Jaja mensen welkom in de verzorgingsstaat The Gambia met geweldige gekwalificeerde en meelevende dokters, haha! Toen Fatou en ik het hoorde was het maar goed dat we zaten want anders vielen we om van verbazing. Nu hebben we van alles geprobeerd voor hem qua katheteriseren zo goed en kwaad als het kan. Het is gelukt maar ik zal jullie niet vertellen hoe, echt goed voor zijn lijf is het niet in ieder geval maarja wat moet je dan als de artsen hier totaal geen omkijk hebben naar dit soort patiënten. De man is erg blij hem het resultaat in ieder geval en dat is dan maar het belangrijkste.
Dit verhaal even als voorafgaande aan de wonden die hij ook nog heeft! Deze man is erg dun en zit de hele dag in een rolstoel zonder goed kussen. Ik wilde daarom is kijken hoe zijn achterkant eruit zag ook vanwege de incontinentie. Nou voor iedereen die in de zorg werkt dikke decubitus wonden op de stuit, linker en rechter bil en linker en rechter heup. Alle wonden zeker graad 3 en 4 met necrose. Voor niet verzorgende typ maar is in op google maar wel met een waarschuwing op eventueel flauwvallen en braakneigingen, geheel op eigen risico!
In Nederland zou deze man twee keer daags de juiste wondverzorging krijgen, goede aangepaste voeding (veel proteïnes), op een aangepast matras slapen, zitten op een aangepast kussen en in de nacht wisselingen krijgen .
In Gambia krijgt deze man maar 3 keer per week de juiste wondverzorging omdat het niet te betalen is voor de familie om iedere dag met hem te komen voor de wondverzorging. Ik heb de zus maar uitgelegd hoe de wond te reinigen, te verbinden en haar de materialen meegegeven voor dagelijkse verzorging. Maar zij heeft totaal geen medische achtergrond dus is de verzorging niet hetzelfde als dat wij het doen. De familie eet eentonig zoals veel gambianen dat doen namelijk veel rijst, brood en water. De man slaapt op een dun matrasje op de betonnen vloer en kan niet op zijn buik liggen. Hij zit de hele dag op een opgevouwen laken in de rolstoel en is ook nog is compleet incontinent en de familie is niet instaat om hem iedere keer schoon inco materiaal om te doen omdat dat gewoon weg niet te betalen is. Hij word z’n twee keer maximaal drie keer per dag verschoont in 24 uur tijd! Wanneer je in een ziekenhuis, verpleeghuis, verzorgingshuis of in de gehandicaptenzorg werkt tel voor de grap is hoe vaak je in je dienst iemand verschoont en dat is dan in 8 uur tijd!
Je kunt je voorstellen hoe deze wonden zich ontwikkelen en nooit helemaal zullen genezen met alle gevolgen en gevaren van dien. Het is in Nederland al moeilijk met alle goede verzorging en hulp om dit soort wonden goed te laten genezen, het is dus bijna onmogelijk om dat zelfde resultaat ook te bereiken in Gambia.

Naast dit soort patiënten hebben we ook nog dagelijks kinderen die hoofd of gezichtsletsel oplopen als gevolg van mishandeling van de ouders, broers of oudere schoolgenoten. Het gaat hierom diepe hoofd sneeën die gehecht moeten worden, dikke opgezwollen ogen, bloedneuzen en gescheurde lippen. Wanneer je deze jongens vraagt wat er is gebeurt is het antwoord vaak: ik ben gevallen, ik ben tegen een deur gelopen of ik ben tegen een raam aan gelopen, of terwijl ik ben geslagen!

Ook hebben we veel jonge kinderen met diepe sneeën in de voet door het niet dragen van schoenen. De straten hier zijn erg vuil en er liggen overal scherpe takken, glas en hout in het zand waar je je snel aan kan bezeren. Ook liggen er veel onopvallende stenen in het zand waar je makkelijk over struikel waardoor voetletsel snel aanwezig is.


Nu hebben jullie een beetje een beeld van mijn dagelijkse werkzaamheden