De 5 dingen die ik het meest heb gemist

Ik weet zeker dat deze vraag mij gesteld gaat worden en daarom wijd ik er een van mijn laatste blogs aan deze vraag: wat heb je het meest gemist?
Ik heb 5 hoofdpunten die ik heb gemist : vrijheid, privacy, anonimiteit, opvoeding/manieren & liefde!

Vrijheid
Ik ben iemand die graag zelfstandig dingen doet, maar in Gambia is dat niet veilig om te doen. Eigenlijk zelfs onmogelijk als vrouw en zeker als blanke vrouw. Je word vaak belazert waar je bij staat, moet altijd op je hoede zijn dat je niet word beroofd, je word om de haverklap aangesproken of aangegaapt alsof ze water zien branden. Zelfs als je met Gambianen bent word je nog achter nageroepen en word aan de Gambianen waar je mee bent gevraagd of ze de toobab mogen hebben, vreselijk!
Alleen op pad gaan is niet te doen en zelfs als je met Gambianen bent moet je daarvoor echt in de mood zijn.

De vrijheid om te dragen wat je wil heb ik erg gemist. Het was voor mij iedere dag weer een marteling om me aan te kleden. Het mag niet te bloot en benen moeten bedekt worden, in ieder geval tot over de knie. Maar het is wel 30+ buiten! Wij zijn niet gewend om met deze temp. zoveel kleren aan te hebben. Laat staan dat je erin moet werken!

Ook de vrijheid om te zeggen wat je wil en je mening te geven over alles gaat niet op. Het is een Islamitisch land waar naar de koran word geleefd. Dat vind je in alles terug. Soms moest ik iets aanhoren waar ik het totaal niet mee eens was of mocht ik iets niet doen omdat dat niet mag vanwege de islam. Ik heb het daar soms wel is moeilijk mee gehad maar die situatie heb je in NL soms ook.

Eigenlijk de vrijheid in het algemeen is een ding hier. Mensen zijn hier niet vrij en dat zie en voel je aan alles. Wij hebben bijv. tijdens het WK voetbal structureel hele dag delen geen elektra gehad. Dit gebeurde omdat de videoclubs waar je de wedstrijden kon bekijken tegen betaling gegarandeerd stroom moesten hebben. Hierdoor werden andere zones afgesloten voor een hele dag of avond. Niemand die wat zei of belde want ja te bang om gepakt te worden. Ik heb veel situaties en dingen gezien die in een dictatuur thuis horen. Ik ga ze niet noemen omdat het zelfs voor mij niet veilig is en het zoveel is dat ik morgen nog bezig ben met typen!
Door deze ervaringen ben ik blij dat ik in een land mag leven die vrij is. Vrij om te dragen wat je wil, vrij om te doen wat je wil, vrij om te zeggen wat je wil en vrij om te zijn wie je bent.
Iets om trots op te mogen zijn!

Privacy en anonimiteit
De mensen hier zijn gewend om blanke mensen aan te spreken met toobab. Dit komt van vroeger uit. De verklaring voor het woord toobab is dat de Gambianen die voor de blanken werkten in de tijd van de Engelse overheersing beloond werden met twee shilling als salaris. Zoals wij in Nederland tijdens de gulden tijd benamingen hadden voor munten bijv. stuiver, is de gangbare benaming van een shilling in Engeland bob. Zodoende ontvingen de Gambianen van de blanken na gedane arbeid two bob, wat dan werd verbasterd tot toobab! Een heel leuk verhaaltje met geschiedenis maar het heeft voor mij een hoop ergernis opgeleverd! Overals waar je bent, waar je loopt, waar je zit, waar je staat, waar je slaap, waar je eet ect. en kinderen zien je word je achterna geroepen met een irritant kinderstemmetje die herhaaldelijk toobab schreeuwt! Ik kan me ergens voor stellen dat wanneer je hier twee weken op vakantie bent je het ‘’schattig of aandoenlijk vind’’ maar geloof me als je hier woont en werkt word je er dood en dood moe van. Fatou heeft me het Wolof woordje voor zwartkind geleerd. Iedere keer dat ik toobab hoorde zei ik dat woordje terug en waren ze stil.
Ergens is het ook onze eigen schuld want de kinderen roepen het om aandacht te krijgen van je. Dit omdat veel toeristen vaak van alles geven of erger nog iets uit de auto gooien (HET ZIJN GEEN APEN, STOP DAT AUB!). Hierdoor roepen ze het om de haverklap als ze een blank persoon zien. Laatst dacht ik is aan al die zogenaamde discriminaties die wij als blanken zouden hebben tegen donkere mensen, met als voorbeeld de zwarten pieten discussie. Als je het is even goed bekijkt word ik hier iedere dag gediscrimineerd vanwege mijn blanke huid door mij toobab te noemen. Ik heb Fatou uit gelegd hoe zei het zou vinden om naar NL te komen en dat alle kinder zwarte vrouw naar haar zouden haar roepen. Ze zei dat is inderdaad heel vervelend en ze had het nog nooit zo bekeken. Hierdoor heeft ze mij het woordje zwartkind geleerd. Ze zegt als je dat terug zegt weten ze gelijk waar ze aan toe zijn en het werkt!
Hierdoor is het ook niet mogelijk om in vrijheid te leven. Je word namelijk met alles wat je doet en zegt met alle ogen van de omgeving aangekeken en geobserveerd. Anoniem ben je nooit!

Wat mij ook mateloos irriteerde was wanneer ik in mijn eigen kamer lag te relaxen en mijn deur was open kinderen voor mijn deur kwamen staan en liepen te staren! Ik dacht vaak alsjeblieft ga weg en laat me met rust! Gelukkig spreek ik wat Wolof en kom ik ze duidelijk maken dat ik dit niet op prijs stelde en wisten ze ook gelijk waar ze aan toen waren met mij!
Dit brengt mij naar mijn vierde punt want ik het meeste heb gemist en dat is opvoeding en manieren!

Opvoeding en manieren
Ik denk dat dit gemis nummer 1 oorzaak is van al het voorgenoemde.
In Gambia bestaan geen opvoeding. Je hebt niet zo iets als Rust, Reinheid en Regelmaat of hoevoedtikmijnkindop.nl. Ik denk dat vrije opvoeding het beste woord is voor het soort opvoeding dat kinderen hier krijgt.
Kinderen worden niet geleerd dat het onbeleefd is om te staren, te onderbreken in een gesprek, aan elkaar te denken, zachte te doen wanneer iemand slaapt, dat het onbeleefd is in gezelschap te fluisteren, dat je mensen kan kwetsen met wat je zegt en doet, openbaar in je neus te peuteren, boeren en scheten te laten in het openbaar, spugen op de grond of afval in de prullenbak te doen ect.
Ook gaan en staan kinderen waar ze maar willen. Vaak zijn ze al vanaf heel jonge leeftijd (3 jaar) op straat aan het spelen waar niemand overzicht heeft over hun en dus een ongeluk snel gebeurt. Ze rennen bijv. achter auto’s aan en lopen zonder schoenen, deze ongelukken en wonden zien wij dan weer dagelijks terug in de kliniek.
Wat mij ook opvalt is dat kinderen die niet zindelijk zijn zomaar van zich af plassen of poepen. Ze doen het broekje omlaag, gaan zitten of staan en plassen en poepen zo van zich af op straat, smerig!

Manieren kennen ze ook niet. Gambianen eten met de handen. Het eerste wat je zou denken is dat ze netjes hun handen wassen als ze gaan eten, nou nee dat doen ze alleen maar na het eten! En wanneer je ze erna vraagt vinden ze het maar raar want links is je wc hand en recht is altijd schoon, een redenatie die ik dan weer niet snap! Gelukkig heb ik Mustapha nu zover dat hij voor hij gaat eten zijn handjes netjes wast, kleine beginnen!
Manieren als met mes en vork eten, aan tafel zitten, niet smakken, niet boeren, geen scheten laten, niet in je neus peuteren, niet fluisteren in gezelschap, niet staren, niet over iemand praten met elkaar die erbij zit, je tandenpoetsten, iedere dag jezelf te wassen, schone kleding aan te doen, schoenen te dragen, afval in afval bak te doen ect. word ze niet geleerd en gebeurt dus te pas en te onpas en word dus ook niet doorgegeven. Gelukkig op the compound waar ik woon worden de meeste manieren wel toegepast, maar waar ze dat geleerd hebben weet ik niet!

Er word ook totaal geen rekening gehouden met elkaar. Ze houden er van elkaar tot op de grond toe af te katten, ze draaien vaak tot diep in de nacht muziek, zijn van vroeg in de ochtend tot laat in de avond luidruchtig en de meeste moskees hebben dikke speakers om IEDEREEN wakker te maken i.p.v. de mensen die geloven wakker te maken.

Ik ben erg blij dat wij in NL wel manieren en opvoeding kennen die we doorgeven en die we moeten aanhouden want soms geloof ik mijn ogen niet wat ik zie, zo onfatsoenlijk!

Wat ik misschien wel het meeste heb gemist in het leven van Gambianen is LIEFDE en GEVOEL!

Er word niet getrouwd uit liefde, baby’s worden niet gemaakt uit liefde, als je zwanger bent moet het verborgen gehouden worden, Baby’s worden geboren zonder liefde, baby’s en kinderen worden opgevoed zonder liefde en trouwen dan vervolgens ook weer zonder liefde enz.

Als voorbeeld: regelmatig komt er een echtpaar de kliniek binnen. Wij hebben 5 wachtstoelen staan. De vrouw gaat op stoel één zitten en de man op stoel vijf. Een van de voorbeelden waarmee ik de afstand wil aangeven die er vaak letterlijk tussen zit!
Er mag niet in het openbaar gekust, geknuffeld of hand in hand worden gelopen. Ook is 9 van de 10 keer de vrouw compleet afhankelijk van de man en heeft ze geen eigen stem. Vaak kiest de familie uit wie met wie gaat trouwen. Vaak zijn dit familie huwelijken (neef en nicht) en dus geen huwelijken uit liefde.
Ook mag een man hier 4 vrouwen trouwen, iets waar ik met mijn verstand nog steeds niet bij kan! Alleen maar omdat dat in de Islam staat. Vrouwen lijden hier onder hoe kun je 4 vrouwen onderhouden en al die kinderen voeding!

De meeste meisje zijn besneden en seks is dus voor de meest een hel . Het klinkt misschien hard maar ik denk dat je hun pijn kan vergelijken met verkrachting, keer op keer. Er is geen liefde tussen de twee en het meisje heeft geen gevoel meer want alles is vergesneden en dichtgenaaid tot een klein gaatje. Maar ze moet gehoorzamen want dat moet een vrouw in een huwelijk!
Ik denk dat ieder getrouwd stel en de liefde uiteindelijk toch bij elkaar vinden heel schaars is bijna wonderbaarlijk genoemd kan worden.

Ook als ze zwanger zijn word het stil gehouden. Ik Nederland gaat de vlag uit en vertellen we het de familie op een bijzonder manier en genieten wij 9 maanden. In Gambia is het effe wat anders. Het is bijna als of het een schande is of zwanger te zijn. Het word stil gehouden, verstopt onder kleren en wanneer ze voor maandelijkse controles willen komen word er erg sneeky over gedaan. Het is iets wat ik echt niet kan begrijpen het lijkt mij het mooiste wat er is maar het is net alsof het hier niks uitmaakt.
Wanneer een vrouw in Nederland bevalt word het baby’tje gelijk op de borst van de moeder gelegd voor het eerste contact. Fatou vertelde me dat ze dat eerst wel deed maar er mee gestopt is toen een van de moeders het kind van haar afduwde en het bijna op de grond viel omdat het haar vies maakte, NOUJA! Nu word het kindje in een doek van de moeder gewikkeld en in het wiegje gelegd. Vaak als we klaar zijn met de moeder keert ze de rug toe naar het kindje en gaat slapen, nog steeds onbegrijpelijk!
Ik heb gelukkig een enkele keer meegemaakt dat de moeder de baby gelijk wilde vasthouden en het eindelijk liefde gaf, geluksmomentjes noem ik die maar!

Tijdens de opvoeding is er ook geen liefde. Lekker knuffelen en aandacht geven aan je kind gebeurt hier niet, spelen met je kind gebeurt hier niet, troosten wanneer het kind verdrietig is of pijn heeft gebeurt niet, kind geruststellen bij angst gebeurt hier niet, kindje complimentjes geven gebeurt niet, ect. Wanneer een kindje een prik moet hebben is het bang (begrijpelijk) en zou de moeder het kindje moeten geruststellen en troosten wanneer het is gebeurt. Hier word er tegen ze geschreeuwd en worden ze geslagen als ze niet meewerken, huilen word gezien als zwak en dus mag dat niet!


Gedurende het leven van een Gambiaan komt er geen liefde te voorschijn. Niet in de baby tijd, niet in de kindertijd, niet in de volwassen tijd en niet in de laatste jaren! Het is triest maar gevoel en liefde lijkt geen deel uit te maken van het leven hier in The Gambia. Misschien is het zelfbescherming in deze harde samenleving maar ik heb het erg gemist. Ik zie en heb gevoelt dat kinderen het echt wel nodig hebben. Mijn grootste voorbeeld hiervan is Mustapha. Ik heb hem geleerd om te knuffelen, lol te hebben samen en om liefde te geven. Ik krijg het terug door iedere keer dat Mustapha mij ziet krijg ik knuffels en kusjes van hem en soms komt hij gewoon even tegen mij aan zitten als teken van veiligheid. Ik vind liefde, vertrouwen en veiligheid zo belangrijk voor een kind, iets wat ik hier erg heb gemist.

Het lijkt misschien allemaal wat negatief wat ik schreven heb maar dit is ook Gambia waar ik dagelijks mee te dealen had! Het waren dagelijkse leermomenten waarin ik mijzelf moest herpakken en ook daar ben ik een rijk mens van geworden!

Natuurlijk heb ik meer positieve dan negatieve geleerd van het land en de mensen hier en daar ben ik erg dankbaar voor!